Wie was Philippus Lansbergen?

De volkssterrenwacht is vernoemd naar predikant en natuur- en wiskundige Philippus Lansbergen.

Deze markante protestantse dominee leefde van 1561 tot 1632. Lansbergen werd geboren in Gent, groeide op in Frankrijk, studeerde in Engeland en kwam na de “Val van Antwerpen” in 1585 in de Noordelijke Nederlanden terecht. Na een kort verblijf in Leiden werd hij in Goes predikant, wat hij tot 1613 bleef, toen hij wegens zijn verzet tegen een burgemeestersverkiezing ontslagen werd. De toen twee-en-vijftigjarige Lansbergen vestigde zich daarop in Middelburg, waar hij zich tot het eind van zijn leven bleef bezighouden met astronomische onderzoekingen. Hij was een fervent aanhanger van de theorie van Copernicus. Diens theorie stelt dat de aarde om de zon draait, in plaats van andersom. Zowel de katholieke als de protestantse Kerk had met deze theorie grote moeite. De aarde was toch immers het centrum van het universum?

Uit zijn huwelijk met Sara Lievaerts werden zes zonen en vier dochters geboren, waarvan enkele vroeg zijn gestorven. Veel aanzien genoot hij door zijn zeldzame geleerdheid, niet alleen in kerkelijke zaken, maar meer nog in de wis- en natuurkunde. Zijn zoon Pieter, geb. in 1587, werd evenals zijn vader in 1611 predikant te Goes, terwijl zijn zoon Jacob zich eveneens in Goes vestigde, maar dan als medicus. Zijn oudste zoon, genoemd naar zijn vader, was predikant in Kloetinge en is daar gebleven tot zijn dood in 1647.

Lansbergen schreef diverse boeken, waaronder Bedenckingen Op den Daghelijckschen, ende Iaerlijcksen loop vanden Aerdt-cloot. Dit boek werd een bestseller. Je zou kunnen zeggen dat Lansbergen het eerste Nederlandstalige populairwetenschappelijke werk schreef over de beweging van de planeet aarde rond de zon.

Zijn tijdgenoten Kepler en Galileï hadden veel belangstelling voor zijn werk. Op basis van zijn tabellen konden voorspellingen worden gedaan over de bewegingen van de planeten. Op bijgaande gravure zien we Lansbergen aan het werk met zijn meetapparatuur.

Lansbergen woonde vermoedelijk tijdens zijn Middelburgse periode in de Spanjaardstraat. Hij had regelmatig contact met geestverwanten, zoals de raadpensionaris en dichter Jacob Cats. Cats schreef maar liefst 3 lofdichten “ter eeren Den Eer-weerden, Hoogh-geleerden, ende Wijt-beroemden D. (Dominus) Philips van Lansberge”.

Boekenlegger op de permalink.

Reacties gesloten